Open Brief

     Gemeente Den Haag                                 

T.a.v. Wethouder Buitenruimte,                 

Mobiliteit, Scheveningen, Dhr. Mulder,     

 Burgemeester Gemeente Den Haag,     

     Dhr. Van Zanen                                                   

Onderwerp: Open brief betreffende verkeersveiligheid in het Benoordenhout

Den Haag, maart 2023

Geachte Burgemeester van Zanen en Wethouder Mulder,

Wij, de bewoners van het Benoordenhout, sturen u deze open brief betreffende de verkeersveiligheid in het Benoordenhout.

Waarom deze open brief?

Tot onze vreugde lazen wij in het coalitieakkoord  ‘Voor een stad die tegen een stootje kan’ dat uw college heeft aangekondigd de verkeersveiligheid voor kwetsbare verkeersdeelnemers te verbeteren op de Benoordenhoutseweg en de Van Alkemadelaan. We zijn dankbaar dat het college oor heeft gehad voor de zorgen die wij middels acties en gesprekken het afgelopen jaar hebben geuit en dat er erkenning is voor de onveiligheid op en rond de Benoordenhoutseweg en dat de Benoordenhoutseweg binnen het Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2023-2026 (.RIS313813_Bijlage) hoog geprioriteerd is.

Wij schrijven u deze brief om met u te delen waar volgens ons op ingezet zou moeten worden voor het verbeteren van de verkeersveiligheid in onze wijk. Daarbij willen we onze hulp en ondersteuning aanbieden bij het ontwikkelen van nieuwe en door alle betrokkenen gedragen plannen rond verkeersveiligheid voor het Benoordenhout en in het bijzonder, de Benoordenhoutseweg. Onze open brief is in lijn met de ambities uit het coalitieakkoord en de nota ‘Strategie Mobiliteitstransitie 2022- 2040' (RIS310664) en de Verkeersveiligheidsstrategie 2030 (RIS305028_bijlage).

Naar aanleiding van diverse ongelukken en bijna-ongelukken op de Benoordenhoutseweg gedurende de laatste 20 jaar en de hoge snelheden in onze wijk, zijn er diverse initiatieven gestart vanuit de buurt om deze verkeersonveilige situaties in kaart te brengen en deze samen met de gemeente op te lossen. Zo hebben we ruim een jaar geleden een petitie met 1500 handtekeningen voor verbetering van de veiligheid op en rond de Benoordenhoutseweg aan burgemeester van Zanen en (voormalig) wethouder van Asten aangeboden. Daarnaast hebben we het afgelopen jaar vaak constructieve, maar soms ook lastige gesprekken met de gemeente gevoerd. 

In onze optiek is de opening van de N434 (halverwege 2024) een belangrijke mijlpaal om naar toe te werken; doorgaand verkeer tussen A44 en A4  zou van deze verbinding gebruik moeten maken. Vóór deze verbinding wordt geopend, zijn nu de N44 en de N14 NORAH beschikbaar. Echter, vrachtwagenchauffeurs kiezen massaal voor de Benoordenhoutseweg en de A12/Utrechtsebaan als verbindingsroute omdat deze route voor hen eenvoudiger is. Hierover later meer. 

De gemeente Den Haag zou deze nieuwe situatie met de N434 moeten aangrijpen om de Benoordenhoutseweg dusdanig opnieuw in te richten dat de route geen alternatief meer vormt voor dit doorgaand verkeer tussen A44-A4. Door de aanwezigheid van de NORAH kan dit nu al maar als de N434 open is, is er geen enkele reden meer de bestaande situatie te laten bestaan. Met het afsluiten van de Benoordenhoutseweg voor doorgaand verkeer tussen A44-A4, ontstaan een hoop mogelijkheden voor herinrichting die, zonder bestemmingsverkeer te hinderen, de veiligheid op de Benoordenhoutseweg als bereikbaarheid van Den Haag dramatisch kunnen verbeteren. Omdat deze (hopelijk grondige) herinrichting niet van vandaag op morgen zal zijn gerealiseerd doen wij ook twee voorstellen om op de korte termijn de verkeersveiligheid met (tijdelijke) maatregelen te verbeteren. 

Wij, en alle organisaties die met ons samenwerken, zouden hier graag samen met de gemeente aan willen werken. Het model van co-productie zoals ingezet in de kwaliteitsverbetering van de verkeerssituatie in Centrum-Noord, zouden wij daarbij ook graag toepassen. 

Analyse van de situatie op en rond de Benoordenhoutseweg 

We schetsen hieronder een aantal kenmerken van de situatie die onzes inziens duidelijk maken hoe groot de noodzaak voor directe verandering is, zodat u hopelijk spoedig zult starten met nadere invulling van de afspraken uit het coalitieakkoord: 

[vrachtverkeer]: (1) Na het her-openstellen van de Utrechtsebaan (juni 2022) neemt de hoeveelheid vrachtverkeer dat er voor kiest om de Benoordenhoutseweg als doorvoerroute te gebruiken in plaats van de NORAH enorm toe. In de afgelopen periode is de hoeveelheid vrachtverkeer nog verder toegenomen en zelfs tijdens de gedeeltellijke afsluiting Benoordenhoutseweg vanwege vervanging van de brug op Hart Nibbrigkade, werd de weg nog veelvuldig door doorgaand vrachtverkeer tussen  A44 en A4 gebruikt. 

De NORAH is aangelegd als verbindingsroute tussen de A44 en de A4. Op de NORAH mag vrijwel het gehele traject 70 km/u worden gereden en de verbinding naar de A4 is korter dan via de Benoordenhoutseweg en Utrechtsebaan. Op de Benoordenhoutseweg is de maximale snelheid 50 km/u. Toch kiezen vervoerders massaal voor de Benoordenhoutseweg, houden zich nauwelijks aan deze snelheidslimiet en geven, nadat wij enkelen hebben aangeschreven, ronduit toe dat hun chauffeurs de route over de Benoordenhoutseweg makkelijker vinden rijden en als sneller ervaren (vooral omdat de vervoerders harder rijden dan toegestaan).  Zij schrijven letterlijk (geciteerd uit mails): “omdat deze weg minder brandstof verbruikt” (DIRK) of de “(..) route is beter en makkelijker begaanbaar voor vrachtverkeer [dan de NORAH]” (De Wit). De vervoerders maken dus willens en wetens misbruik van het feit dat de gemeente geen maatregelen neemt om het gebruik van de randweg NORAH voor doorgaand vrachtverkeer tussen A44 en A4 af te dwingen;

(2) Afgelopen jaren is een groot aantal distributiecentra geopend in de buurt van Sassenheim (DIRK, de Wit/van de Luyt) of sterk uitgebreid (Flora Holland). Zoals in het vorige punt aangegeven maken de vervoerders van en naar deze distributiecentra veelvuldig gebruik van de Benoordenhoutseweg in plaats van de daarvoor bestemde N14 (ofwel NORAH), terwijl zij Den Haag niet als bestemming hebben. Deze groei van distributiecentra legt een nog grotere verkeersdruk op de Benoordenhoutseweg. Een voorbeeld van een transportbedrijf dat de gehele dag door in beide richtingen de Benoordenhoutseweg gebruikt is De Wit/van der Luyt, een transporteur die zich profileert als internationaal vervoerder van en naar Frankrijk. Chauffeurs hebben dus niks in Den Haag te zoeken, leggen een lange route af en kiezen dan voor die paar kilometer niet voor de aan hen toegewezen route maar voor de in hun ogen makkelijkste route;

(3) De opening van de Mall of The Netherlands heeft tot een grote beperking van de doorstroom van de N14 geleid waardoor veel verkeer de Benoordenhoutseweg (weer) verkiest boven de N14; 

(4) RWS[1] geeft aan dat de gemeente Den Haag structureel betrokken is om de Benoordenhoutseweg als verbindingsweg tussen A44 en A12/A4 als onderdeel van “dynamisch verkeersmanagement” open te houden. Deze afspraak dat doorgaand (vracht-)verkeer tussen A44 en A4 prioriteit heeft in de binnenstad, staat haaks op het beleid zoals we uit het coalitieakkoord, de verkeersveiligheidsstrategie en het uitvoeringsprogramma kunnen halen;

(5) De groei van het doorgaand (vracht-)verkeer tussen A44 en A4, leidt tot de conclusie dat de gemeente het belang van deze ondernemers verkiest  boven het belang van haar eigen bewoners. Het feit dat het gebruik van de NORAH niet wordt afgedwongen, leidt tot een permanente stoet grote vrachtwagens die 24/7 via de Benoordenhoutseweg gebruiken als verbinding tussen A44 en A4. De toename van het vrachtverkeer leidt tot grote geluidsoverlast bij de omwonenden, afname van de leefbaarheid van de wijken eromheen en een toenemend onveilig gevoel bij fietsers en voetgangers die de weg proberen over te steken;

(6) Ca. een jaar geleden is er dankzij ingrijpen van de gemeente een verbod op het gebruik van de Benoordenhoutseweg door LZV’s ingevoerd. Of beter, de ontheffing die LZV's hadden gekregen is ingetrokken omdat het wettelijk vereiste doel voor LZV's om binnen de bebouwde kom te komen, ontbrak. De ontheffing voldeed niet aan de wet. Lange tijd zijn de LZV’s verdwenen van deze route, de laatste paar maanden zien we echter weer een toename van dit type vrachtvervoer. Handhaving lijkt te ontbreken;

(7) Tenslotte, maar zeker niet onbelangrijk, leidt de hoeveelheid doorgaand vrachtverkeer tot ernstige milieuschade aan het Haagse Bos, Clingendael, Landgoed Oosterbeek en het aanpalende Natura 2000 gebied Meijendel. De opdracht de stikstofuitstoot te verminderen staat haaks op het blijvend gedogen van dit zware verkeer dat de stad en haar natuur onnodig vervuild. In uw raad worden diverse maatregelen regelmatig besproken, zoals het weren van busjes langs de kust vanaf 2025, maar de enorme uitstoot en dus schade die het doorgaand vrachtverkeer tussen A44 en A4  op de Benoordenhoutseweg veroorzaakt zouden pas echt stikstofruimte opleveren. We verwijzen naar RIS306204 bijlage 1 waarin in punt 1.4 het verbeteren van de luchtkwaliteit in direct verband wordt gebracht met het verminderen van het doorgaand autoverkeer. 

[snelheid]: (8) De gemeten snelheden op de Benoordenhoutseweg, de parallel gelegen ventwegen en de gehele wijk zijn nog steeds ver boven de toegestane 50km en 30km. Een dramatisch voorbeeld: op 5 oktober jl. is er een auto met (vermoedelijk) 100 km per uur door rood gereden op de oversteekplaats bij de Laan van Clingendael terwijl daar voetgangers stonden die nog net niet hun eerste stap op het zebrapad zetten. Bij toeval stond de politie ter hoogte van het Shell tankstation te controleren, is de automobilist staande gehouden en zijn rijbewijs ingevorderd. We moeten er niet aan denken wat er was gebeurd als een van de voetgangers wèl al op het zebrapad had gelopen; 

[veiligheid]: (9) Het aantal fietsers in Nederland en Den Haag is sterk toegenomen, het aantal verkeersslachtoffers waar fietsers bij betrokken zijn, helaas ook[2]. Den Haag staat bovenaan de lijst aan van onveiligste fietssteden[3]; De grote hoeveelheid doorgaand (vracht-)verkeer dat de Benoordenhoutseweg verkiest boven de NORAH, komt in direct conflict met het fietsverkeer dat de Benoordenhoutseweg probeert over te steken. Zorgelijk is vooral de grote hoeveelheid fietsende scholieren tussen het Benoordenhout en Bezuidenhout. Inschattingsfouten vallen bij deze jonge verkeersdeelnemers te verwachten en mogen niet leiden tot ernstige ongelukken met vrachtwagens (zie punt 2.5.3.van het Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2023-2026). Zeker niet als het een verkeersstroom betreft die in geheel niet door een stad geleid had mogen worden.

(10) De oversteekplaatsen op de Benoordenhoutseweg en op het Willem Witsenplein worden door fietsers en voetgangers (nog steeds) als veel te krap en bijzonder onveilig ervaren. Dit ondanks de extra verlichting op de oversteek bij de Laan van Clingendael. De voetgangers- en fietsoversteekplaatsen voldoen in geheel niet aan de eisen zoals de gemeente stelt in haar eigen beleid en het SWOV aangeeft op basis van wetenschappelijk onderzoek. 

[openbare ruimte] (11) vrijwel de gehele breedte van de Benoordenhoutseweg en het grootste deel van de openbare ruimte is gereserveerd voor autoverkeer. Inclusief de ventweg liggen op meeste plekken 7 (!) stroken voor gemotoriseerd verkeer, waaronder twee stroken gereserveerd voor een bus die eens per half uur rijdt. Er is geen separate of fatsoenlijke fietsvoorziening (zie punt 12). 

[fietsvoorziening] (12) De Benoordenhoutseweg vormt onderdeel van een hoofdfietsroute naar diverse middelbare en basisscholen. Den Haag promoot actief de fiets om naar school te gaan, zonder goede fietsvoorziening te realiseren. Richting het zuiden ontbreken veilige fietsvoorzieningen en fietsen in noordelijke richting is op grote delen zelfs in geheel niet toegestaan. Door het ontbreken van een fietsvoorziening in noordelijke richting hebben fietsers geen andere reële keuze dan illegaal tegen het verkeer in rijden. Fietsers die in zuidelijke richting het Willem Witsenplein willen oversteken hebben nauwelijks ruimte en moeten uitwijken naar de voetgangersoversteek om doorgaande fietsers op de van Alkemadelaan nog enige ruimte te geven. De oversteek bij de Laan van Clingendael ontbeert een fietsvoorziening, maar is wel onderdeel van een drukke, recreatieve fietsroute (fietsroute 34). Een groot gedeelte van overstekers zijn dan ook fietsers die met de fiets aan de hand of fietsend gebruik maken van de oversteek;

(13) De Benoordenhoutseweg is onderdeel van de snelfietsroute tussen Leiden - Den Haag (via Wassenaar) maar wordt onderbroken tussen het Shell tankstation (ofwel net vóór de Thérèse Schwartzestraat) en de Jozef Israëlslaan. Aangezien uw college wil inzetten op verlenging van de velostrada tussen Den Haag en Leiden is het noodzaak hier fietspaden aan te leggen;

(14) Bakfietsen worden steeds meer gebruikt als alternatief voor de auto. Ondanks dat bakfietsen veel minder publieke ruimte nodig hebben dan auto’s en beter zijn voor het milieu, gebruiken bakfietsen wel meer ruimte op de fietspaden. Ruimte die er op de Benoordenhoutseweg wel is maar niet ter beschikking van fietsers wordt gesteld en ruimte die er op het Willem Witsenplein niet is. De oversteek bij de Laan van Clingendael is onmogelijk veilig te gebruiken met een bakfiets.     

Oplossingen voor meer veiligheid 

Het beleid van de gemeente is gericht op een afname van het aantal verkeersslachtoffers. In de nota “Kiezen voor verkeersveiligheid” streeft de gemeente Den Haag naar 0 verkeersslachtoffers in 2040. Iedere Haagse verkeersdeelnemer moet veilig thuiskomen. Ook in uw coalitieakkoord heeft u verschillende doelstellingen opgenomen die bijdragen aan het vergroten van de verkeersveiligheid en het ruim baan geven aan voetgangers en fietsers.

Scherpe keuzes en effectieve oplossingen zijn nodig om bovengenoemde doelstellingen te behalen en de veiligheid en leefbaarheid op en rond de Benoordenhoutseweg te verbeteren. Wij hebben deze gegroepeerd in zes aandachtsgebieden:

1. Snelheid op de Benoordenhoutseweg en omliggende straten en lanen
2. Vrachtvervoer tussen A44 en A12/A4 
3. Auto- en busbanen op de Benoordenhoutseweg
4. Veilige fietspaden op de Benoordenhoutseweg en in de buurt
5. Overgangen van en naar het Haagse Bos
6. Aanpassing kruising Willem Witsenplein
7. 30 km zones in geheel Benoordenhout

Aan de hand van deze zes aandachtsgebieden stellen wij samenhangende voorstellen ter verbetering van de infrastructuur voor die leiden tot een grotere verkeersveiligheid en verbetering van de leefbaarheid. 

1: Snelheid op de Benoordenhoutseweg.

De Benoordenhoutseweg is een stedelijke hoofdweg waar 50 km gereden mag worden. Uit diverse onderzoeken, uitgevoerd in opdracht van de gemeente, is gebleken dat de gemiddelde snelheid 69 km per uur is en dat er op een normale dag 30.000 voertuigen gebruik maken van deze weg.

Door de goede asfaltering, het grote aantal rijbanen (2x 3 banen) en het ontbreken van ingebouwde snelheidsbeperkende maatregelen nodigt deze weg uit om te hard te rijden. 

Door aanpassingen aan de inrichting van weg door te voeren zoals bij de Bezuidenhoutseweg (parallel gelegen aan de andere zijde van het Haagse Bos) gebeurd is, kan de snelheid meer gecontroleerd worden waardoor de weg veiliger wordt. Inmiddels zijn flitspalen geplaatst, maar deze blijken nog niet in werking te zijn. Als deze wel werken zal dit bovendien op slechts een deel van de weg de snelheid reduceren. Gedragsonderzoek van SWOV wijst namelijk uit dat alle gedragsverandering begint bij de inrichting van de openbare ruimte. De extra lampjes bij de oversteek (nudging) en ook een flitspaal (wetgeving) maken het immers niet ónmogelijk om met hoge snelheid (door rood) te rijden.
Na de heropening van de weg op 18 februari jl, nadat de brug aan de Hart Nibriggkade is vervangen, constateren wij dat het verkeer weer ‘als vanouds’ met hoge snelheden voorbijraast en dat de hoeveelheid doorgaand vrachtverkeer buiten proporties is 

2: Vrachtverkeer tussen A44 en A12/A4

 De Benoordenhoutseweg wordt veel gebruikt door vrachtverkeer als verbindingsweg tussen A44 en A12/A4. De weg is in de ogen van de transportvervoerders ideaal ingericht voor vrachtverkeer en de route geniet de voorkeur boven de N14 NORAH [voetnoot]. Dit terwijl in de bestemmingsplannen de N14 NORAH speciaal voor dit soort verkeer is ontworpen en aangelegd. De inrichting van de weg en het (tot op heden) ontbreken van handhaving op snelheid maakt dat de vervoerders ongestoord ruim boven de maximumsnelheid over de Benoordenhoutseweg kunnen rijden. Wij willen u dan ook met klem verzoeken werk te maken van een verbod op doorgaand vrachtverkeer vanaf de kruising met de Landscheidingsweg. Vrachtverkeer, met uitzondering van bestemmingsverkeer (eventueel gelimiteerd binnen de venstertijden zoals geldend voor de binnenstad) moet dan de N14 volgen. Het is moeilijk voor te stellen dat u hierop tegen zou zijn! Hoe kunt vervuilend en gevaarlijk vrachtverkeer binnen de stadsgrenzen toestaan als het slechts passanten zijn en het Den Haag dus geen enkel (economisch) voordeel oplevert. Integendeel. In het coalitieakkoord schrijft u dat Den Haag zuinig is op kwetsbare Natura 2000-duingebieden, onze ecologische verbindingszones en natuurgebieden in en om de stad. Onnodig vrachtverkeer buiten de stad houden zal een positieve bijdrage leveren aan deze doelstelling. Immers, met name verkeersbewegingen leiden binnen Den Haag tot NOx uitstoot, zoals het college schrijft in haar brief Stand van zaken Haagse aanpak stikstof en bouwen, van 16 januari jl.   In het coalitieakkoord schrijft u tevens dat stadsdistributie efficiënter moet worden gemaakt, ter ontlasting van het stedelijk wegennet en om de klimaatdoelstellingen te halen. Met het wegnemen van distributieverkeer dat Den Haag alleen als doorgaande route gebruikt, kunt u op dit punt snel winst behalen. Bovendien heeft de winst op milieugebied van overige (kleinere) voornemens en plannen, als het stimuleren van lopen of gebruik van de fiets voor kleinere afstanden of het vervangen van bestelbusjes door bakfietsen, geen enkele zin als er tegelijkertijd zoveel grote vervuilende vrachtwagens dagelijks de stad doorkruisen. 

Reductie van dit vrachtverkeer, samen met autoverkeer dat om dezelfde reden de Benoordenhoutseweg gebruikt tussen N44 en A12/A4, zal leiden tot ruim voldoende afname in het verkeer om het aantal rijbanen terug te brengen en diverse veiligheid vergrotende maatregelen te introduceren. Door alleen bestemmingsverkeer toe te staan, wordt de stad juist bereikbaarder voor bewoners en bezoekers! 

2: Auto- en busbanen op de Benoordenhoutseweg

Op dit moment bestaat de Benoordenhoutseweg uit twee keer drie autobanen waarvan één baan aan weerskanten een busbaan is. Bussen gebruiken deze baan lang niet altijd of slechts op een klein deel van de weg. De breedte van de weg nodigt uit tot hard rijden en alleen herinrichting zal dit probleem kunnen oplossen. In lijn met het vorige punt, kan door het wegnemen van één autobaan aan beide zijden en bv het versmallen tot één strook ter hoogte van oversteekplaatsen (naar voorbeeld van de Bezuidenhoutseweg)  het verkeer in snelheid gereduceerd worden en de veiligheid voor andere weggebruikers verhoogd worden. Door de capaciteit van de weg te verminderen, wordt het voor doorgaand (vracht)verkeer minder aantrekkelijk de weg te gebruiken. v

Terdege zijn wij ons ervan bewust dat de Benoordenhoutseweg een belangrijke route is voor de hulpdiensten (politie, ambulance, brandweer), zeker met de aanwezigheid van het Bronovo ziekenhuis, het Koningshuis en de Marechaussee in onze buurt. Bij de herinrichting zal hier dan ook rekening mee gehouden moeten worden maar dit is geen argument om de huidige onveilige situatie te laten zoals die is. 

3: Veilige fietspaden 

Op dit moment is het niet mogelijk om op de fiets via de Benoordenhoutseweg van en naar het centrum van de stad te rijden (zie ook hierboven). Op grote delen van de weg ontbreken fietspaden of zijn de fietspaden niet adequaat voor de gebruikers.

Om de situatie aan de Benoordenhoutseweg veiliger te maken, zullen fietspaden aangelegd en / of aangepast moeten worden. Zoals hierboven beschreven is vermindering van het aantal rijbanen wenselijk en zou dit tevens voldoende ruimte kunnen bieden om fietspaden aan te leggen. In het rapport van SWECO uit 2021 wordt geconcludeerd dat herinrichting van 50 km wegen de grootste veiligheidswinst oplevert (van alle maatregelen die ingezet kunnen worden t.b.v. het vergroten van de verkeersveiligheid), met name door langs deze wegen vrij liggende fietspaden aan te leggen. In uw coalitieakkoord lezen wij hetzelfde terug: ‘we gaan door met het aanleggen van vrij liggende fietspaden bij 50 km wegen’.   

4: Overgangen naar het Haagse Bos

Op dit moment zijn er diverse toegangsmogelijkheden tot het Haagse Bos. Sommige van deze toegangswegen zijn een verlengde van een zebrapad en stoep. Andere toegangswegen zijn zogenaamde “olifantenpaden” die voor onveilige situaties zorgen.

De meest gevaarlijke overgang is de overgang Laan van Clingendael / Benoordenhoutse - ventweg en Haagse Bos. Uit een onderzoek uitgevoerd in opdracht van de gemeente Den Haag is gebleken dat deze overgang gevaarlijk is en niet op deze manier opgezet had mogen worden. Door middel van het 24/7 aanzetten van de stoplichten, additionele verlichting en het plaatsen van flitspalen heeft de gemeente geprobeerd om de overgang veiliger te maken. Helaas zijn deze aanpassingen niet in lijn met het aantal gebruikers (voetgangers, (bak-)fietsers, en kinderwagens) en met de wijze waarop de Benoordenhoutseweg door het gemotoriseerd verkeer wordt gebruikt. Om te voorkomen dat er in de toekomst ongelukken komen, is er meer nodig om deze overgang veiliger te maken. Het reduceren van het aantal autobanen op de Benoordenhoutseweg en weg-versmallende oplossingen zijn noodzakelijk voor het vergroten van de veiligheid bij de overgang.

Een ander gevaarlijk punt is de ‘olifanten’ overgang tussen de Neuhuyskade en Haagse Bos; hier ligt een brug tussen het bos en de Benoordenhoutseweg terwijl er geen enkele voorziening is om over te steken. Ook Staatsbosbeheer heeft inmiddels de gemeente benaderd en aangegeven dat het verwijderen van deze brug raadzaam is om gevaarlijke situaties te voorkomen. Voorts meldde de boswachter dat Staatsbosbeheer onderschrijft dat het oversteken van zowel de Benoordenhoutseweg als de Laan van NOI een zorg zijn. Bezoekers aan het Haagse Bos zijn vaak zoekende waar en hoe ze veilig kunnen oversteken. Beide wegen nodigen door hun inrichting uit tot flink doorrijden. Het vraagt van bezoekers dus een behoorlijk vermogen om snelheid in te schatten voordat wordt overgestoken. Staatsbosbeheer denkt graag mee over aanpassingen. 

5: Aanpassing kruising Willem Witsenplein

Het Willem Witsenplein is een knooppunt waar vele wegen samenkomen. De Benoordenhoutseweg als verlengstuk van de N44 en de Utrechtsebaan, de van Alkemadelaan en de Laan van Nieuw Oost-Indië. Al deze toestromen zorgen voor veel verkeer en daardoor ook onveilige situaties; dagelijks rijdt gemotoriseerd verkeer te hard, door rood, wordt er illegaal omgekeerd en gebeuren er (bijna) ongelukken waarbij automobilisten op elkaar botsen, tegen de verkeerslichten of tegen het zwakkere verkeer aanbotsen.

De kruising lijkt alleen ingericht voor gemotoriseerd verkeer. Vooral voor fietsers is het een hachelijke onderneming om het kruispunt te passeren. Iedereen die ‘s ochtends tussen 08.00 - 09.00 de situatie observeert houdt zijn hart vast als te zien is hoe met name kwetsbare kinderen en jongeren hun gang naar school over deze kruising moeten maken. Deze inrichting staat haaks op de verkeersveiligheid strategie van de gemeente, onder andere op het gebied van veilige schoolroutes en het vermijden van vrachtverkeer in de schoolomgeving. Snelheidsbeperkende maatregelen zouden dus ook moeten gelden voor de van Alkemadelaan en Laan van NOI. Ook hier kunt u denken aan flitspalen, wegversmallingen, reduceren van aantal autobanen om de algehele snelheid te temporiseren terug naar 50km per uur en 30km voor de afslaande wegen.

De fietspaden van en naar Scheveningen, over de van Alkemadelaan zijn bovendien niet afdoende ingericht op het aantal gebruikers. De laatste jaren is het aantal bakfietsen, e-bikes, (e-)scooters en fietsers significant toegenomen en daardoor zijn de fietspaden te smal geworden voor het aantal gebruikers. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om van 2x tweebaanswegen van de van Alkemadelaan 2x eenbaanswegen te maken. Hierdoor ontstaat er ruimte voor bredere fietspaden, wordt de snelheid op de van Alkemadelaan automatisch teruggedrongen en wordt het gebied veiliger.

6: 30km zones in het gehele Benoordenhout

In ‘Kiezen voor verkeersveiligheid’ en in de diverse toespraken gegeven door dhr. Van Asten heeft u aangegeven een groene fietsvriendelijke gemeente te willen. Om de veiligheid van fietser en voetganger te bevorderen is het van belang om de snelheid te temporiseren. Op dit moment is zo’n 70% van alle straten in Benoordenhout een 30km zone. De ene keer is deze zone bij een geasfalteerde straat en de andere keer bij een beklinkerde straat. Deze opzet biedt geen duidelijkheid en leidt daarom tot onveilige situaties. Wij verzoeken u dan ook om in lijn met de verkeersveiligheid strategie Den Haag 2023 en het voornemen in het coalitieakkoord (We maken de woonwijken verkeersveiliger. We voeren de norm van 30 km per uur verder door en richten de (woon)straten daarop in) van het gehele Benoordenhout een 30km zone te maken.

Hoe nu verder?

De zes genoemde aandachtsgebieden en voorgestelde oplossingen hangen nauw met elkaar samen; ze vragen dan ook om een samenhangende strategie en realisatie. Deze open brief heeft tot doel gezamenlijk met u, wethouder Mulder en burgemeester van Zanen, de verbeteringen te realiseren.
Wij verzoeken u met ons in gesprek te gaan en de komende periode aan de slag te gaan met planvorming voor grondige herinrichting van de Benoordenhoutseweg.

Echter, met klem willen we u vragen op de korte termijn twee maatregelen te nemen die verbetering kunnen bieden op het gebied van verkeersveiligheid en de luchtkwaliteit, te weten: 

A: Verbod op doorgaand vrachtverkeer tussen A44 en A4 via de Benoordenhoutseweg

Zoals hierboven enkele keren aangehaald is op dit punt echt actie nodig; het zou de gemeente sieren als zij haar nek uit zou steken en gaat staan voor de veiligheid, een gezonde leefomgeving van haar burgers en behoud van de kostbare natuur. Zo’n verbod sluit volledig aan bij de Verkeersveiligheidsstrategie Den Haag 2030 en het uitvoeringsprogramma 2023-2026. 

Door het weren van dit oneigelijke verkeer wordt de stad juist bereikbaarder voor iedereen die wel iets in Den Haag te zoeken heeft. Het is een keuze. Zoals Thalia Verkade en hoogleraar Marco te Brömmelstroet in hun boek Het recht van de snelste schrijven: “Waarom is de automobilist belangrijker gemaakt dan het kindje op de fiets?” Voor Den Haag is deze vraag nog extremer: “Waarom doorgaand vrachtverkeer dat vanuit economisch belang weigert een rondweg te nemen belangrijker gemaakt dan de inwoners van de stad, schoolgaande jeugd of het kindje op de fiets?”  Nogmaals, het is een keuze. 

B: Afsluiten busbaan

Meermaals hebben we hierboven geschreven dat de inrichting van de weg het rijgedrag beïnvloedt. We begrijpen dat het enige tijd zal duren voor een definitieve herinrichting van de weg gerealiseerd is, daarom stellen we kortetermijnoplossing voor. Door de weg één- of (in ieder geval) tweebaans te maken wordt minder de suggestie van een snelweg gewekt. Er zal daarbij nog voldoende capaciteit zijn voor het bestemmingsverkeer dat Den Haag wil bereiken (zeker als het voorgaande punt is gerealiseerd). Een separate busbaan heeft geen functie. De weg is, zelfs in het spitsuur, nooit verstopt. En de bus zelf rijdt slechts 1 keer per half uur. Het opheffen van de busbaan kan direct ruimte geven voor een ruimere en veiligere middenberm en voor een 2 richtingen fietspad. De hoeveelheid extra personen die zich zo met de fiets veilig kan verplaatsten zal het aantal personen die zich verplaatsten met die enkele bus ruim overtreffen. Dit maakt het gebruik van de publieke ruimte efficiënter en groener.

Neem een voorbeeld aan Parijs en Rotterdam!

Wij denken dat hier geen ingewikkeld, langdurig proces aan vooraf hoeft te gaan. Wederom een kwestie van een keuze van de gemeente. Heb lef, neem een voorbeeld aan wat de burgemeester van Parijs in 2020 in zijn stad heeft gedaan: werklui hebben midden in de nacht gele lijnen en fietssymbolen op het asfalt geschilderd en (tijdelijke) barrières opgezet om rijbanen van elkaar te scheiden. In een paar dagen tijd werd 50 kilometer extra fietspad aangelegd.. Een voorbeeld dichterbij huis: de gemeente Rotterdam heeft in de Maastunnel één van de twee rijbanen (per rijrichting) gesloten om zo de luchtkwaliteit te verbeteren. De gemeente heeft het systeem daarmee omgedraaid: in plaats van meer ruimte aan de auto te geven wordt de luchtkwaliteit vooropgezet en de rol van de auto verkleind. 

Door nu actie te ondernemen kunt u als college laten zien dat u veiligheid en leefbaarheid en dus het belang van uw burgers ècht vooropstelt. 

De bewoners van de Benoordenhoutseweg,

[1]“Rijkswaterstaat en de gemeente Den Haag overleggen structureel over het gebruik van dynamische route-informatiepanelen. De getoonde informatie past in het beleid van de gemeente, zoals beschreven in de Haagse nota mobiliteit. Hierin is de S101 onder andere aangeduid als regionale/stedelijke hoofdweg, en onderdeel van de wegen die zijn aangewezen voor dynamisch verkeersmanagement,”  ( Uw vraag aan Rijkswaterstaat 210504-000179, 2021)

[2] https://www.fietsersbond.nl/nieuws/schokkende-toename-in-fietsdoden-vereist-onmiddellijke-actie/

[3] https://weblog.independer.nl/persbericht/onze-kinderen-gaan-weer-naar-school-waar-is-de-kans-op-fietsongelukken-het-grootst/